در این مقاله به مصاحبه با محمد حیدرزاده می‌پردازیم. «محمد حیدرزاده» با نام کاربری Darafsh از مدیران ویکی پدیای فارسی است که به مناسبت هجدهمین جشن تولد ویکی پدیا مهمان سایت بی رقیب بود. محمد حیدرزاده ۱۳ سال سابقه حضور در ویکی پدیا دارد و با تقریبا ۲۰۰ هزار ویرایش، سومین کاربر برتر ویکی پدیای فارسی بر اساس تعداد ویرایش هاست. این مصاحبه با هدف معرفی ویکی پدیای فارسی و ترویج و ترغیب استفاده از آن به مردم عزیز انجام شده است و در آن به مسائلی کاملا عمومی می‌پردازیم.همچنین این ویدئو در یوتیوب آپلود شده که می‌توانید با کلیک کردن روی لینک زیر، آن را مشاهده بفرمایید.
خودت رو معرفی کن
محمد حیدرزاده هستم. دانشجوی فارغ التحصیل دانشگاه تهران و مدیر ویکی‌پدیای فارسی هستم و ۳۲ سال دارم و شغلم هم آزاد هست.
امروز چه روزیه؟
امروز ۲۶ دی، بیستمین سالروز تولد ویکی‌پدیای انگلیسی و جشن تولد هجدهمین سال ویکی پدیای فارسی هست.
ویکی پدیا چیست؟
ویکی پدیا یک دانشنامه آزاد و رایگانیه که همه می‌تونن ویرایشش کنند.
چرا ویکی‌پدیا؟
من کلا با فلسفه نرم‌افزار آزاد همسو هستم و درجاهای دیگه مثل اوپن استریت مپ هم مشارکت‌هایی دارم ولی با تعداد مشارکت‌هام در ویکی‌پدیا قابل مقایسه نیست. به نظرم ویکی‌پدیا مهمتر هست از خیلی از پروژه‌های آنلاین و آفلاین. اولین دلیلم اینه که در سرچ گوگل اولین نتیجه ویکی‌پدیا هست که همین امر تضمین خونده شدن رو میده و وقتی در ویکی‌پدیا مشارکت می‌کنم میدونم که مقاله‌ام خونده میشه و حس مفید بودن بهم دست میده.
چطور ویکی نویس شدی؟
داستان بر میگرده به ۱۴ یا ۱۵ سال پیش که داشتم یه فیلم می‌دیدم و اسم بازیگر رو سرچ کردم و دیدم که اشتباه نوشته شده. بعد از اون دیدم که اون بالا نوشته «ویرایش» و وقتی اسمش رو تصحیح کردم برام جالب و خوشایند بود و کم کم درگیر ویکی‌پدیا شدم تا اینکه روزی ۲۰ ساعت وقتم رو می‌گرفت. همونطوری که توی صفحه‌ام در ویکی‌پدیا هم نوشتم: این کاربر یا در ویکی‌پدیاست یا به آن فکر می‌کند.
چرا مقالات پاک میشن؟
عمده مقالات ویکی پدیا دو دسته هستند:
- دسته اول کسانی هستند که میخوان یه مقاله در مورد خودش، پسرخاله‌اش، استادشون، شرکتشون میخواد ویرایش کنه و در نتیجه «سرشناسی» رو رعایت نکرده.
- دسته دوم کسانی هستند که واقعا دوست دارند بیان توی این محیط و تجربه کسب کنند و کمک کنند ولی زود مسدود میشن. دلیلش اینه که اون افراد ویکی‌پدیا رو با جاهای دیگه مثل وبلاگ اشتباه می‌گیرن. فکر می‌کنن هر چی دوست داشته باشن می‌تونن بنویسن و بچه‌های قدیمی تر هم یه ذره تند برخورد می‌کنن متاسفانه و فراری میدن کاربرا رو.
سرشناسی چیست؟
سرشناسی خیلی مبحث مهمی هست. یک رهنمود یک خطی کاربر Huji نوشته که به نظرم خیلی راهگشاست. میگه اگر یک فردی با داشتن مقاله در ویکی‌پدیا معروف‌تر میشه پس اون شخص «سرشناس» نیست اما اگر اون شخص چه در ویکی‌پدیا براش مقاله بسازی و چه نسازی معروف هست، پس اون شخص «سرشناس» هست. در واقع ویکی‌پدیا نباید به شهرت یا معروف شدن یک شخص یا شرکت کمک کنه.
چی مانع هرج و مرج ویکی‌پدیا شده؟
این بحث خیلی گسترده است.یکی از دلایلی که باعث شده ویکی‌پدیا از هم نپاشه و اینقدر رشد کنه «جامعه کاربران ویکی‌پدیا» هست. ولی اون چیزی که این جامعه کاربری رو شکل داده خیلی متفاوت هست و واقعا شاید نشه در موردش کامل توضیح داد. چیزیه که من هنوز خودمم کشفش نکردم که چی باعث شده با اینکه کاربرا همدیگه رو نمی‌بینن، چهره به چهره با هم ارتباط ندارند، قوانینش خیلی زیاد و دست و پاگیر، خود نرم‌افزارش کاملا مزخرف ولی ملت همچنان بهش عشق می‌ورزن و ویرایش می‌کنن و براش انگیزه دارن. خیلی فاکتورهای متفاوت وجود داره.
بهترین قانون ویکی‌پدیا چیست؟
خیلی‌هاش خوبن همه‌شون خوبن. نمیشه گفت بهترین قانون چی می‌تونه باشه! شاید «سرشناسی» رهنمود خوبی باشه ولی اگر خودم بخوام انتخاب کنم «بی‌طرفی» رو انتخاب می‌کنم. به نظرم سیاست مهم و جذابیه.
چقدر مشارکت می‌کنی؟
خب تغییر می‌کنه دیگه. یه دوره ای بوده من رکورد دارم ۲۰ ساعت در یکی دو روز و یه دورانی هم بوده من چندماه ویرایش نکردم. من زمانی که شروع کردم قبل از سربازیم بود. دانشگاه نمی‌رفتم ولی الان سربازیم رو رفتم، کار کردم، دوتا دانشگاه عوض کردم، ارشدم رو گرفتم. خیلی زندگیم تغییر کرده ولی در این مدت عمدتا بودم. الان هر روز سر میزنم.
چه کسانی می‌تونن ویکی‌نویس بشن؟
همه! هر کی اینترنت داشته باشه و سواد خوندن و نوشتن داشته باشه می‌تونه ویرایش کنه.
حرفت به عزیزان مبتدی چیه؟
من کلا در زندگیم از این کارایی که نصیحت کنم دیگران رو نمی پسندم ولی فکر می‌کنم همون راهی که ما رفتیم رو نباید برن دیگه. حالا باز برای کاربرای نسل قبل‌تر ما بدتر. ما با آزمون خطا جلو می‌رفتیم ولی فکر کنم الان به اونجایی رسیدیم که کاربرا اون مسیرها رو نرن و آزمون خطا نکن.
مخاطبین رو ترغیب به ویکی‌نویسی کن
بطور کلی اگر کسی بدونه چیزی که می‌نویسه تا ابد می‌مونه و مثلا ممکنه نوه‌ی من بره و مقاله‌ای که من نوشتم رو بخونه. البته امیدوارم اینطوری نشه و هر نسل خودش برای خودش بنویسه ولی بطور کلی خیلی این قضیه جذابه. یه خاطره بگم من یه مقاله می‌نوشتم و چندسال بعد تصادفا همون رو می‌خوندم و می‌دیدم این مقاله رو خودم نوشتم و برام خیلی جالب بود.
پایان مصاحبه!
یکی بر سر دار بن می‌برید حکایت شما ست . متوجه نیستید که اعتبار این موسسه که میتونست یک مرجع مفید و بدرد بخوری باشه را با برخورد های سلیقه ای ( گاهی حتی در حد لجن مال کردن یک آدم سرشناس برای جامعه)، از بین برده اید .
با سپاس از نظر شما کاربر عزیز. متاسفانه متوجه منظور حضرتعالی نشدم. در صورت امکان لطفا با جزییات بیشتری توضیح دهید تا متوجه اشتباهات پیش‌آمده شویم.