قانون جرایم رایانه ای در سال ۱۳۸۸ در ۳ بخش و ۵۶ ماده تصویب شده است که ضمیمه کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی، تعزیرات شده است. بخش اول قانون جرایم رایانه ای، شامل مسائل ماهوی حقوق کیفری سایبری است و در بخش‌های بعدی به مسائل شکلی حوزه جرایم رایانه ای می‌پردازد. با توجه به اینکه این روزها کاربران اینترنتی مورد سوءاستفاده‌های مختلف مثل کلاهبرداری اینترنتی، جعل اینترنتی و … قرار می‌گیرند، لذا لازم دانستیم تا با انتشار نسخه بروز شده قانون جرایم رایانه ای نسبت به افزایش آگاهی هموطنانمان گامی هر چند کوچک برداشته باشیم.
قانون جرایم رایانه ای طیف گسترده ای از اعمال ، شامل کلاهبرداری اینترنتی ، جاسوسی رایانه ای و مجازات آن ، دسترسی غیر مجاز به داده ها و انتشار عکس و فیلم مستهجن در فضای مجازی، را جرم انگاری کرده است که این اعمال ممکن است با استفاده از رایانه و یا در بستر فضای مجازی اتفاق بیفتد . مجازات هایی که برای جرایم رایانه ای در نظر گرفته شده است ، از نوع مجازات های تعزیری است و بیشتر آن ها حبس و یا جزای نقدی می باشد . علاوه بر تعیین جرم و مجازات ، آیین دادرسی رسیدگی به جرایم رایانه ای نیز در این قانون آورده شده است .
ما در این پست قانون جرایم رایانه ای را با تمامی اصلاحات آن که غالبا مربوط به سال ۱۳۹۹ است برای شما قرار دادیم اما برای دیدن متن قدیمی قانون می‌توانید به آدرس زیر مراجعه نمایید.:
متن قدیمی قانون جرایم رایانه ای
تاریخچه
بحث جرایم رایانه ای در ایران ابتدا در اوایل دهه ۱۳۸۰ مطرح شد. آن زمان بیشتر حوزه‌هایی را در بر می‌گرفت که به جعل اسناد دولتی و شخصی مربوط می‌شد. چنانکه اولین جرم رایانه‌ای در خرداد ۱۳۷۸ به ثبت رسید که در آن یک دانشجوی کامپیوتر و یک کارگر چاپخانه در کرمان، چک‌های تضمینی را جعل می‌کردند. جعل اسکناس، بلیت شرکت‌های اتوبوسرانی، جعل اسناد دولتی از قبل گواهینامه رانندگی، کارت پایان خدمت، مدرک تحصیلی، اوراق خرید و فروش خودرو و چک‌های مسافرتی از دیگر موارد جرم رایانه‌ای در اوایل دهه ۸۰ به حساب می‌آمد
قانون جرایم رایانه ای در سال ۱۳۸۸ برای تعیین مصادیق استفاده مجرمانه از سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. پس از رفع ایراداتی که شورای نگهبان به این قانون وارد کرده بود. در ۷ تیر ۱۳۸۸ قانون جرائم رایانه‌ای به تأیید شورای نگهبان رسید و رئیس‌جمهور وقت آقای محمود احمدی‌نژاد در تاریخ ۱۰ تیر آن را برای اجرا ابلاغ کرد. قانون جرایم رایانه‌ای در ۳ بخش و ۵۶ ماده تنظیم شده‌است. حبس و جریمه نقدی یا هر دو مجازات‌هایی است که برای مرتکبین این جرایم وضع شده‌است.
بخش یکم (جرایم و مجازاتها)
مبحث یکم ـ دسترسی غیرمجاز
ماده ۱. هر کس به طور غیرمجاز به داده ها یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است دسترسی یابد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از ۲۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل دو میلیون تومان) تا ۸۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل هشت میلیون تومان) یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد٫ (اصلاحی ۱۳۹۹/۱۱/۸)
مبحث دوم ـ شنود غیرمجاز
ماده ۲. هر کس به طور غیرمجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیرعمومی در سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری را شنود کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل دو میلیون و پانصد هزار تومان) تا ۱۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل پانزده میلیون تومان) یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مبحث سوم ـ جاسوسی رایانه ای
ماده ۳. هرکس به طور غیرمجاز نسبت به دادههای سری در حال انتقال یا ذخیره شده در سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حامل های داده مرتکب اعمال زیر شود، به مجازات های مقرر محکوم خواهد شد:
- الف) دسترسی به داده های مذکور یا تحصیل آنها یا شنود محتوای سری در حال انتقال، به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی از ۶۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل شش میلیون تومان) تا ۱۸۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل هجده میلیون تومان) یا هر دو مجازات.
- ب) در دسترس قرار دادن داده های مذکور برای اشخاص فاقد صلاحیت، به حبس از ۲ تا ۱۰ سال.
- ج) افشاء یا در دسترس قرار دادن داده های مذکور برای دولت، سازمان، شرکت یا گروه بیگانه یا عاملان آنها، به حبس از ۵ تا ۱۵ سال.
تبصره ۱. داده های سری داده هایی است که افشای آنها به امنیت کشور یا منافع ملی لطمه می زند.
تبصره ۲. آئین نامه نحوه تعیین و تشخیص داده های سری و نحوه طبقه بندی و حفاظت آنها ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط وزارت اطلاعات با همکاری وزارتخانه های دادگستری، کشور، ارتباطات و فناوری اطلاعات و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده ۴. هر کس به قصد دسترسی به داده های سری موضوع ماده (۳) این قانون، تدابیر امنیتی سامانه های رایانه ای یا مخابراتی را نقض کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل دو میلیون و پانصد هزار تومان) تا۱۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل پانزده میلیون تومان) یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد٫
ماده ۵. چنانچه مأموران دولتی که مسؤول حفظ داده های سری مقرر در ماده (۳) این قانون یا سامانه های مربوط هستند و به آنها آموزش لازم داده شده است یا داده ها یا سامانه های مذکور در اختیار آنها قرار گرفته است بر اثر بی احتیاطی، بی مبالاتی یا عدم رعایت تدابیر امنیتی موجب دسترسی اشخاص فاقد صلاحیت به داده ها، حاملهای داده یا سامانه های مذکور شوند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از ۱۵٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل یک میلیون و پانصد هزار تومان) تا ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل ده میلیون تومان) یا هر دو مجازات و انفصال از خدمت از شش ماه تا دو سال محکوم خواهند شد.
مبحث یکم ـ جعل رایانه ای
ماده ۶. هر کس به طور غیرمجاز مرتکب اعمال زیر شود، جاعل محسوب و به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از ۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل پنج ملیون تومان) تا ۲۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل بیست و پنج میلیون تومان) یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد:
- الف) تغییر یا ایجاد داده های قابل استناد یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه داده به آنها.
- ب) تغییر داده ها یا علائم موجود در کارتهای حافظه یا قابل پردازش در سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا تراشه ها یا ایجاد یا وارد کردن متقلبانه داده ها یا علائم به آنها.
ماده ۷. هر کس با علم به مجعول بودن داده ها یا کارتها یا تراشه ها از آنها استفاده کند، به مجازات مندرج در ماده ۶ محکوم خواهد شد.
مبحث دوم ـ تخریب و اخلال در داده ها یا سامانه های رایانه ای و مخابراتی
ماده ۸. هر کس به طور غیرمجاز داده های دیگری را از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا حاملهای داده حذف یا تخریب یا مختل یا غیرقابل پردازش کند به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل دو میلیون و پانصد هزار تومان) تا ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال معادل (ده میلیون تومان) یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
ماده ۹. هر کس به طور غیرمجاز با اعمالی از قبیل وارد کردن، انتقال دادن، پخش، حذف کردن، متوقف کردن، دستکاری یا تخریب داده ها یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری، سامانه های رایانه ای یا مخابراتی دیگری را از کار بیندازد یا کارکرد آنها را مختل کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل دو میلیون و پانصد هزار تومان) تا ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال معادل (ده میلیون تومان یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
ماده ۱۰. هر کس به طور غیرمجاز با اعمالی از قبیل مخفی کردن داده ها، تغییر گذرواژه یا رمزنگاری داده ها مانع دسترسی اشخاص مجاز به داده ها یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی شود، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از۲۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل دو میلیون تومان) تا ۸۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال (معادل هشت میلیون تومان) یا هردو مجازات محکوم خواهد شد.
ماده ۱۰. هر کس به قصد به خطر انداختن امنیت، آسایش و امنیت عمومی اعمال مذکور در مواد (۸)، (۹) و (۱۰) این قانون را علیه سامانه های رایانه ای و مخابراتی که برای ارائه خدمات ضروری عمومی به کار می روند، از قبیل خدمات درمانی، آب، برق، گاز، مخابرات، حمل و نقل و بانکداری مرتکب شود، به حبس از سه تا ده سال محکوم خواهد شد.
